Patiëntenstudie gestart met vaccin tegen onzichtbare tumorcellen

november 2019 Medisch onderzoek
3d illustration of antibodies attacking virus cell into the bloodstream

Onderzoekers prof. dr. Sjoerd van der Burg (LUMC) en dr. Thorbald van Hall (LUMC) werken samen met long-oncoloog prof. dr. Joachim Aerts (Erasmus MC) aan de eerste Nederlandse studie waar met patiënten de werkzaamheid van een vaccin wordt getest, die onzichtbare tumorcellen moet opsporen.

Onzichtbare tumor

De onderzoekers bestuderen al twintig jaar de wisselwerking tussen het immuunsysteem en tumoren. Tumoren passen zich steeds aan met slimme strategieën waardoor ze niet kunnen worden gedetecteerd door het immuunsysteem. Hierdoor kan een tumor blijven doorgroeien zonder dat het afweersysteem deze tumor probeert aan te vallen. Een van deze strategieën is het niet laten zien van het herkenningsmolecuul op de oppervlakte van de cel. Normaal gesproken herkennen de afweercellen van het lichaam hieraan dat een cel een tumorcel is.

Ontwikkeling vaccin

Met de ontwikkeling van dit vaccin is geprobeerd om deze tumorcellen toch weer zichtbaar te maken voor het immuunsysteem. Het idee is dat met dit vaccin het lichaam een signaal krijgt dat er tumorcellen aanwezig zijn, en dat er actie moet worden ondernomen bij dat soort tumorcellen. Zo zouden de onzichtbare tumorcellen alsnog moeten worden opgespoord.

Nu dit vaccin is ontwikkeld, moet het getest worden bij patiënten. In dit geval is er gekozen voor patiënten met niet-kleincellig longkanker. Dit is de vorm die 85% van de longkankerpatiënten heeft. Het onderzoek is nu in de Fase 1, wat inhoudt dat de effecten voor het eerst bij mensen worden bekeken. Nu wordt er vooral gekeken of het vaccin veilig is, er geen nare bijwerkingen optreden en of er überhaupt een reactie komt van het immuunsysteem.

Vervolgstappen

In verdere onderzoeken zal worden bekeken of de tumorgroei ook echt kan worden gestopt. Als dit succesvol is, kan dit vaccin worden gebruikt voor een grote groep kankerpatiënten. Het zou nog wel een lange tijd duren voor het vaccin kan worden ingezet, mogelijk wel tien jaar.

Bron
1. LUMC.nl